Vorige maand was het tweemaal raak op grote nationale nieuwssites. Op dinsdag kopte het AD: “Meerdere illegale arbeiders aangetroffen op bouwplaatsen in Rotterdam”, gevolgd door de NOS een dag later op woensdag met “Inspectie: Haagse uitzendbureaus sjoemelen met documenten arbeidsmigranten”. Niet alleen chronologisch volgden beide artikelen elkaar precies op, ook migratierechtelijk sluiten ze goed op elkaar aan.
In het stuk van het AD lijkt sprake te zijn van 11 bouwvakkers van buiten de EU / EER / Zwitserland – derdelanders in jargon – die in Rotterdam aan het werk zijn zonder een tewerkstellingsvergunning. Saillant detail: het AD spreekt in de tweede alinea van het artikel van “drie van buiten de Europese Unie en drie uit Oekraïne”. Oekraïne ligt uiteraard buiten de EU. Die afbakening is relevant, nu de stelregel voor iedere werkgever in Nederland moet zijn: iedere derdelander werknemer in Nederland moet beschikken over een geldige Nederlandse tewerkstellingsvergunning of Nederlandse verblijfsvergunning die arbeid toestaat. Zelfs als die tewerkstellingsvergunning of Nederlandse verblijfsvergunning er is, kunnen er nog haken en ogen aan zitten. Een korte check bij een specialist kan vaak veel leed voorkomen. Voor de werkgever van deze 11 bouwvakkers kan de rekening namelijk oplopen tot een boete van € 8.000,00 per werknemer (€ 88.000,00 in totaal). Niet alleen de directe werkgever kan zo’n boete verwachten, ook iedere andere partij in de keten. Gelet op het feit dat het hier bouwwerkzaamheden betreft, kan die boete dus snel in de tonnen lopen.
Er is eigenlijk maar één situatie mogelijk waarbij geen Nederlandse tewerkstellingsvergunning vereist is en dat is die van intra-EU dienstverrichting, maar dan moet je heel goed weten wat je doet. Bij intra-EU dienstverrichting is er sprake van een dienstverrichter gevestigd in EU lidstaat 1 die een opdracht komt verrichten voor een dienstontvanger in EU lidstaat 2. De hoofdregel bepaald door het Hof van Justitie van de Europese Unie is daarbij kort door de
bocht dat de dienstverrichter voor het uitvoeren van die opdracht haar volledige eigen personeel moet kunnen inzetten, zonder onderscheid tussen EU-burgers of legaal werkende en in lidstaat 1 vergunde derdelanders. Dat is de enige situatie waarin een derdelander hier in Nederland kan werken zonder Nederlandse tewerkstellingsvergunning of verblijfsvergunning. Maar bij intra-EU dienstverrichting geldt: doe dit niet zonder kennis ter zake, de controle vindt namelijk niet vooraf plaats, maar achteraf bij een inspectie van de Inspectie SZW. Op dat moment wil je de zaken op orde hebben.
Ook als je denkt geen risico te lopen omdat er alleen maar EU-burgers werkzaam zijn, dan ben je er nog niet direct. Niet alleen geldt er bij inleen vanuit een andere EU-lidstaat een notificatieplicht in digitaal loket Postedworkers, ook zul je de aangeleverde gegevens goed moeten controleren op echtheid en de identiteit van iedere persoon aantoonbaar vaststellen. Doe je dat niet afdoende, dan kun je bij een fraudegeval waar je niets aan hebt bijgedragen, toch te maken krijgen met boetes van € 8.000,00 per vreemdeling, zoals de inleners in het artikel van NOS.
Kortom: heb je een derdelander werknemer in dienst of werkzaam in de keten, doe een korte check op alle stukken. Dat kost een specialist vaak niet meer dan een paar minuutjes werk, en kan potentieel groot leed besparen.